مشاوره روانشناسی رایکو

 

یکی از عمده ترین واکنش هایی که ما در برابر ناملایمات و رفتارهای غیر منتظره از خود نشان می دهیم ، خشم و عصبانیت است. این یک واکنش طبیعی و گاها غیر ارادی است که نیاز به کنترل دارد. چون در غیر این صورت ، علاوه بر این که مشکلاتی را در روابط ما با دیگران ایجاد می کند ، ممکن است مانع از رسیدن به هدف مان شود.

بسیاری از افراد چنان به اعمال خشونت و عصبانیت عادت کرده اند که هر سوال ساده و منطقی را هم با تندی پاسخ می دهند. این افراد اگر به دنبال راهی برای درمان عصبانیت خود نباشید ، طولی نمی کشد که به عنوان یک فرد پرخاشگر در جامعه و مخصوصا خانواده شناخته می شوند. در این صورت اطرافیان تحمل رفتارهای آزاردهنده او را نخواهند داشت و رابطه سردی با او برقرار خواهند نمود.

منشا عصبانیت ما چیست؟

منشا عصبانیت ما چیست؟

هر چیزی ممکن است باعث رفتار تند و خشم ما شود. همه ما در طول روز فشارهای عصبی مختلفی را تحمل می کنیم ، به اقتضای شغل مان با افراد زیادی سر و کار داریم ، ممکن است ساعات زیادی از روزمان را در یک ترافیک سنگین بگذرانیم ، بیمار باشیم و در عین حال مجبور باشیم تا توقعات دیگران را برآورده کنیم ، در یک محیط شلوغ یا یک خانواده پر جمعیت زندگی کنیم و …

هر کدام از این موارد می توانند دلیلی بر ایجاد عصبانیت و خشم ما باشند. پس منشا اصلی عصبانیت در محیط اطراف ما نهفته شده که مسلما نمی توان به طور کامل از شر آن خلاص شد. اما می توان به طور خلاصه عمده ترین دلایل بروز عصبانیت را در دسته بندی هایی قرار داد که البته درمان عصبانیت ناشی از هر کدام ، با دیگری متفاوت خواهد بود.

زیاد کار کردن

یکی از دلایلی که ما را در برابر موقعیت های مختلف ، حساس و عصبانی می کند کار کردن زیاد است. ممکن است سرتان خیلی شلوغ باشد و در عین حال مجبور باشید تا در حین کار خود ، دیگران را نیز راهنمایی کنید ، به تلفن پاسخ دهید و یا گاهی مجبور شوید یک کار را چندین بار انجام دهید و … .

در چنین حالتی ، شما تمام تلاشتان را برای درست انجام شدن همه امور ، به کار می گیرید ، اما ممکن است به مرحله ای برسید که در دیگر توانایی کنترل رفتار و گفتار خود را نداشته باشید و با اخم و عصبانیت با دیگران برخورد کنید.

استرس و اضطراب

اگر شما برای حضور در یک آزمون مهم انتظار می کشید یا در حین انجام کار حساس و مهمی هستید ، به سختی می توانید عصبانیت خود را در مقابل اتفاقات مختلف و گفتار اطرافیان ، کنترل کنید. به خصوص اگر سوالات تکراری از شما بپرسند یا در حال سرزنش کردن شما به خاطر اتفاقات گذشته ، باشند.

تکرار

مسلما تکرارِ یک جمله یا یک درخواست به دفعات زیاد همه ما را ناراحت و عصبی می کند. برای مثال فرض کنید که بعضی از مسائل را بارها به فرزندتان گوش کرده اید. این که با کفش روی فرش راه نرود ، شب ها مسواک بزند ، تکالیفش را به موقع انجام دهد و… ممکن است هر بار که این مسائل را به او یادآوری می کنید ، دلیل محکمی را هم به ارائه دهید.

مثلا وقت زیادی برای آموزش اهمیت مسواک زدن به او اختصاص دهید ؛ اما باز هم ببینید که برای مسواک زدن نیاز به تذکر دارد. در چنین حالتی تکرار ، موجب عصبانیت و شاید کنترل رفتارتان شود.

کاهش تحمل در مقابل گفتار دیگران

کاهش تحمل در مقابل گفتار دیگران

بسیاری از افراد و به خصوص زوجین ، در مقابل گفتار یکدیگر از خود واکنش نامناسبی نشان می دهند. برای مثال خانمی را تصور کنید که مدام از خانواده همسر خود انتقاد می کند و یا آقایی که انتظار دارد ، همسرش همیشه خانه را تمیز و مرتب نگه دارد …. این انتظارات و انتقادات ممکن است در جایی منطقی باشد اما اگر مدام تکرار شوند و یا به ابزاری برای سرزنش یا ناراحتی طرف مقابل تبدیل گردند ، عصبانی کننده خواهند بود.

کارهایی که ممکن است در حین عصبانیت انجام دهیم

بروز خشم و عصبانیت شکل های متنوعی دارد. برخی از افراد در هر جا که باشند و با هر کسی که رو به رو باشند ، بر اثر عصبانیت خود دست به هر کاری می زنند. کتک کاری می کنند ، اشیاء اطراف خود را پرتاب می کنند ، داد و فریاد و یا حتی فحاشی می کنند و… این افراد در اکثر مواقع از رفتار خود پشیمان می شوند اما ممکن است دیر شده باشد. شاید زیاد شنیده باشید که شخصی بر اثر خشم ، کنترل خود را از دست داده و با پرتاب یک شی به سمت دیگران ، به آن ها آسیب رسانده ، یا حتی بدون آن که بخواهد ، اقدام به قتل شخصی دیگری نموده است.

برخی دیگر از افراد هم ، عصبانیت خود را با رفتارهای مانند قهر ، زخم زبان زدن و درشت گویی ، برچسب زدن به دیگران و … بروز می دهند. این کار هم ممکن است تبعات بدی را به همراه داشته باشد. همه این واکنش ها به این دلیل صورت می گیرد که فرد نمی داند که چطور خشم خود را مدیریت کند و در لحظات حساس بر اعصاب خود مسلط باشد.

سرکوب و فرو خوردن خشم چه خطراتی در پی دارد؟

اگر هیجانات و به طور کل ، انرژی انسان سرکوب شده و  نادیده گرفته شوند ، مشکلاتی را در زندگی او به وجود خواهند آورد. درست مانند فنری که به اندازه کافی فشرده شده ، هر انسان هم ظرفیتی دارد. اگر یک فنر فشرده شده را آزاد کنیم ، انرژی بیشتری را از خود بروز خواهد داد. پس انسانی که خشم خود را بلعیده و بروز نداده ، ممکن است زمانی آن را نمایان کند که برایش جبران ناپذیر باشد.

علاوه بر این ، یک هیجان سرکوب شده بر روح و روان و جسم انسان تاثیرات مخربی می گذارد. به طوری که می توان برخی از بیماری ها را ناشی از این مشکل دانست. به عنوان مثال می توان مشکلات گوارشی را به استرس بیش از حد نسبت داد و یا برخی از ضایعات پوستی را عوارض خشم و فشارهای عصبی معرفی کرد.

10 راهکار موثر برای درمان عصبانیت

با توجه به توضیحات قبل، شاید این سوال در ذهن شما ایجاد شده باشد که باید چه راهکاری را در پیش بگیریم؛ خشم را سرکوب کنیم یا مانع آن نشویم؟ در پاسخ باید گفت، از آن جایی که نمی توانیم بیش از اندازه مانع خشم شویم و از طرفی بروز آن تبعات سنگینی دارد، باید به فکر درمان عصبانیت خود  باشیم. به این شکل که با انجام برخی راهکارها از شدت خشم خود کاهش داده و آرامش را برای خود و اطرافیان ، به ارمغان آوریم.

راهکارهای متعددی پیشنهاد می شوند که هر کدام می توانند تا حدودی مانع از خشم و آثار مخرب آن باشند. اما مهم ترین نکته به کاربردن آن ها در زمان مناسب است. نه این که فقط آن ها را خواند و از کنارشان رد شد. در واقع ما باید بدانیم که چه موقع ، کدام روش را برای کنترل خشم خود به کار بگیریم و این بزرگترین هنر ما در زندگی خواهد بود.

 برای خود زمان بخرید

برای خود زمان بخرید

هنگامی که عصبانی هستید بیشتر از هر چیز به رهایی خود از این حالت فکر می کنید. ممکن است برای این منظور دست به هرکاری بزنید که اصلا قصد و نیت آن را نداشته باشید. پس باید برای خود زمان بخرید. سعی کنید تا واکنش خود را به تاخیر بیندازید. برای این کار نفس عمیق بکشید ، تا عدد 10 آرام آرام بشمارید ، به حرفی که قرار است بزنید یا رفتاری که قصد انجامش را دارید فکر کنید.

توجه داشته باشید که در چه موقعیتی قرار دارید و طرف مقابل شما چه کسی است. درست است که باید با همه افراد و به طور کل همه موجودات زنده با مهربانی و آرامش رفتار کرد ؛ اما مسلما رفتار ناشایست و تندخویی در مقابل رئیستان برای شما خسارت بارتر از انجام این رفتار با یک رهگذر است.

 شوخ طبع باشید

شما می توانید با شوخ طبعی و به دور از بیان کلمات ناپسند ، انتظارات خود را بیان کنید. این کار باعث می شود تا موقعیت موجود ، قابل تحمل تر شود. می توانید از الفاظی که در زمان های عادی به کار می برید بهره بگیرید. به عنوان مثال اگر در صحبت های عادی ، طرف مقابل و مخصوص همسر خود را “عزیزم” صدا می زنید ، در هنگام خشم و تخلیه انرژی حاصل از عصبانیت خود هم از این کلمه استفاده نمایید.

گاهی اوقات فراموش کار باشید

اگر نمی توانید طرف مقابل را ببخشید و از کاری که باعث خشمتان شده به راحتی بگذرید ، سعی کنید تا آن کار را فراموش کنید. در لحظه ، به اتفاقی که افتاده فکر نکنید ، بلکه خود را با فراموش کردن موقعیت فعلی به آرامش دعوت کنید.

خودتان را بهتر بشناسید

بهتر است یک بار دیگر به آن چه شما را بیش از حد عصبانی می کند فکر کنید. ببینید انجام چه اقداماتی شما را به حالت طبیعی باز می گرداند. با داشتن شناخت کافی از خود می توانید تصمیمات بهتری در لحظات حساس بگیرید و رفتار منطقی تری داشته باشید.

از گرما و سر و صدا دوری کنید

زمانی که عصبانی هستید سعی کنید تا در صورت امکان محل را ترک کنید. به یک مکان خلوت تر بروید و از سر و صدا دوری کنید. همچنین سعی کنید تا بدن خود را خنک کنید. مثلا یک نوشیدنی سرد بخورید یا در معرض هوای آزاد قرار بگیرید.

نوشیدنی های مختلفی برای تمدد اعصاب ، توصیه می شود که با توجه به موقعیت و وقت خود می توانید آن ها را مصرف کنید. پیشنهاد ما شربت سکنجبین و خیار است که هم آرامش بخش است و هم حرارت بدن را کاهش می دهد.

10 راهکار موثر و کارآمد برای درمان عصبانیت

 کینه توز نباشید

کینه توز نباشید

اگر از کسی کینه به دل بگیرید ، در زمان بحث بر سر یک موضوع کوچک و ساده ، تمام مسائل گذشته و اختلاف های تان زنده خواهد شد. در این صورت خشم شما بیشتر می شود و ممکن است با پیش کشیدن مسائل گذشته ، طرف مقابلتان را هم عصبانی تر کنید و سخت تر به مشکل خود خاتمه دهید. پس سعی کنید که در بحث ، مسائل گذشته را کنار بگذارید تا مانع از شدت گرفتن آن شوید.

 از روانشناسان کمک بگیرید

اگر شما در طول روز و تقریبا در همه روابط خود خشم را تجربه می کنید، باید به طور جدی مشکل را پیگیری کنید. همه ما در موقعیت های متفاوت، عکس العمل های مختلفی را از خود بروز می دهیم. یک روانشناس با تجربه می تواند در شناخت حالات ما در موقعیت های گوناگون به ما کمک کند و در نتیجه راه حل های مناسب و جالب توجهی را برای درمان و مدیریت خشم به ما ارائه دهد. به علاوه این که اگر لازم باشد تا برای تمدد اعصاب و حفظ آرامش، دارویی مصرف شود، بهتر است این کار تحت نظر پزشک صورت بگیرد. به این منظور می توانید از طریق تلفن از سراسر ایران با مرکز مشاوره خانواده رایکو در زمینه  کنترل خشم از مشاورین این مرکز مشاوره تخصصی دریافت کنید.

 گوش دادن را بیاموزید

قبل از این که عصبانی شوید و از خود عکس العملی نشان دهید، صحبت های دیگران را بشنوید. خودتان را به جای آن ها بگذارید. به این فکر کنید که اگر خودتان در موقعیت آن ها بودید، چه کاری انجام می دادید. زمانی که صحبت های دیگران را به خوبی گوش داده باشید، بهتر می توانید آن ها را قضاوت کنید. این کار شما را از یک انسان غیرمنطقی که کسی جرئت صحبت کردن و انتقاد از او را ندارد، به شخصی منطقی و متین تبدیل می کند و باعث می شود تا دیگران برای هم صحبتی با شما رغبت بیشتری داشته باشند.

 از افراد عصبی دوری کنید

شاید برایتان جالب باشد که عصبانیت و خشم هم مانند بسیاری از بیماری ها و اختلالات روانی، می تواند از یک شخص به شخص دیگر منتقل شود. رفتار یک فرزند در خانواده ای پر تنش را در نظر بگیرید. اگر پدر و مادر مدام با یکدیگر به مشاجره و دعوا بپردازند، فرزندان آن ها عصبی و پرخاشگر خواهند شد و در مقابل هر عمل ساده و مخالف میل خود، واکنش های عصبی از خود بروز می دهند.

احساسات خود را بیان کنید

سعی کنید تا با بیانی واضح و بدون حاشیه، احساستان را در مورد وضعیت موجود بیان کنید. به جای آن که داد بزنید، بهانه جویی کنید، مسائل گذشته را پیش بکشید یا به دنبال مقصر باشید، احساس خود را به زبان بیاورید. اکثر مشاجرات روزمره بر اثر یک سوء تفاهم به وجود می آیند. سوء تفاهمی که بر اثر سکوت و یا کج فهمی افراد ایجاد می شود. پس سعی کنید که با حوصله و بیانی آرام، انتقادات خود را به دیگران منتقل کنید و دلیل نارضایتی تان را به طور مستقیم به آن ها بگویید.

 

سوالات خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید…

منبع : 10 راهکار موثر و کارآمد برای درمان عصبانیت